Co to jest aerator do trawy – jak działa i do czego służy?

Co to takiego: aerator do trawy

Jest to urządzenie ogrodnicze, które służy do napowietrzania ziemi pod trawnikiem. Zadaniem aeratora jest mechaniczne nakłuwanie kolcami lub rurkami darni i gleby. Tworzy on miniotwory, które zapewniają lepszy przepływ powietrza, wody i składników odżywczych do systemu korzeniowego. Oprócz kosiarki to najważniejsze narzędzie do pielęgnacji trawy.

Do czego służy i co robi aerator

Aerator zapobiega zbijaniu się ziemi. A ziemia pod trawnikiem może łatwo ulec nadmiernemu utwardzeniu. W końcu to przestrzeń użytkowa. Służy do chodzenia, leżenia, zabawy. Zbita gleba utrudnia rozwój korzeni oraz wchłanianie wody i nawozów. To osłabia trawnik – zaczyna on żółknąć, przerzedza się, słabiej rośnie i ogólnie wygląda na zaniedbany. Bez aeracji, czyli napowietrzania, trawa nie ma dostępu do potrzebnych składników. Aerator poprawia więc warunki jej wzrostu. Oprócz napowietrzania aerator, dziurkując ziemię, także:

• poprawia jej strukturę;
• pobudza trawę do wzrostu i krzewienia się;
• poprawia drenaż i ułatwia odpływ nadmiaru wody;
• ogranicza rozwój mchu i chwastów;
• wspiera regenerację trawnika po zimie lub intensywnym użytkowaniu.

Więcej o tym, jak dbać o murawę, przeczytasz w poradniku o procesie napowietrzania trawnika.

Jak działa aerator do trawy

Aerator wyposażony jest w ostre rurki, kolce lub zęby, które podczas pracy wbijają się w ziemię na głębokość od 8 do 10 cm, tworząc otwory o średnicy 15–18 mm. Kolce nakłuwają podłoże, a rurki wycinają małe korki z gleby, pozostawiając w niej otwory. To drugie rozwiązanie jest skuteczniejsze i dlatego lepsze w wypadku bardziej zwartej ziemi i szczególnie intensywnie używanych trawników.

Jakie są rodzaje aeratorów

Jeśli kompletujesz sprzęt do pielęgnowania ogrodu, koniecznie zaopatrz się także w aerator. Najprostsze i najtańsze są aeratory ręczne – dobre do małych trawników. Mogą mieć np. postać wideł (to tak zwane widły amerykańskie), grabi o zębach jak noże, kolczastych kółek zamocowanych na trzonku albo walca z kolcami i długą rękojeścią (taki aerator czasem jest nazywany kultywatorem ręcznym). Są też specjalne nakładki z kolcami na buty – aby przeprowadzić aerację, trzeba się w nich przespacerować po trawniku.

W wypadku większych trawników lepszym wyborem są aeratory elektryczne – dostępne w wersji sieciowej (czyli podłączane do gniazdka) lub akumulatorowej. Modele elektryczne są ciche, nie emitują spalin i umożliwiają szybkie oraz równomierne nakłuwanie trawnika. Aeratory akumulatorowe zapewniają większą mobilność, bo nie ogranicza ich przewód, ale wymagają ładowania.
 

Na dużych działkach, w parkach czy na boiskach sportowych lepiej się sprawdzą aeratory spalinowe. Do tej grupy należą też maszyny samojezdne, przypominające kosiarki (ranking robotów koszących pomoże ci się zorientować, co to za urządzenia i jakie warto wybrać). Są wydajne, mają dużą moc i mogą pracować na rozległych terenach. Ich wadą jest to, że są głośniejsze i emitują spaliny. 

Co to jest wertykulator i czym się różni od aeratora

Oprócz aeratora do pielęgnacji trawnika warto używać także wertykulatora. Te dwa rodzaje urządzeń ogrodowych są podobne i często ze sobą mylone. Wertykulator wykonuje pionowe nacięcia w darni, czyli górnej warstwie trawnika. Wyposażony jest w obracające się noże lub zęby, które wchodzą w ziemię płycej niż w wypadku aeratora, np. na 1,5 cm. Usuwa obumarłe części roślin, a przy tym ułatwia dostęp składników odżywczych do korzeni i pobudza trawnik do wzrostu i zagęszczenia się przez przecinanie kłączy. To jednak przede wszystkim oczyszczacz darni – przecina ją i usuwa sfilcowane części, przez co po jego użyciu trawnik może być mocno naruszony.

Aerator natomiast działa delikatniej, ale sięga głębiej, by skutecznie napowietrzyć podłoże i ułatwić nawadnianie.

Kiedy i jak stosować aerator i wertykulator

Aerację warto przeprowadzać dwa lub więcej razy w roku, wiosną i jesienią, albo co kilka tygodni w przypadku trawników intensywnie użytkowanych, ze zbitą glebą. Przed użyciem aeratora trawę trzeba skosić do wysokości ok. 2–3 cm, mocno podlać i odczekać, aż woda wsiąknie w ziemię. Gleba powinna być bardzo wilgotna, ale nie mokra, a powierzchnia trawnika – sucha. Aerację wykonuje się w dwóch kierunkach, np. najpierw wzdłuż, a potem w poprzek trawnika.

Po aeracji można posypać trawnik niewielką ilością piasku i rozgrabić tak, by wypełnił nakłucia.

Wertykulację należy stosować raz albo dwa razy w roku, najlepiej wczesną wiosną (marzec–kwiecień) oraz ewentualnie jesienią (wrzesień–październik). Wertykulację robi się w jednym kierunku, a na koniec otwory w glebie można zasypać np. podłożem na bazie torfu.

Oba urządzenia, aerator i wertykulator, wzajemnie się uzupełniają. Jeśli chcesz mieć idealną murawę, warto stosować oba.

Na marginesie: aeracja i wertykulacja to nie wszystkie zabiegi, jakim warto poddawać trawnik, by był zadbany i piękny. Przeczytaj w naszym poradniku, czym jest mulczowanie trawy i kiedy warto je wykonać.

Jak działa wertykulator-aerator 2 w 1

Urządzenia wertykulator-aerator 2 w 1 to popularne rozwiązanie w ogrodnictwie domowym, które łączy funkcje dwóch urządzeń – w cenie jednego sprzętu masz dwa. Sprawdza się w mniejszych, przydomowych ogrodach. Jednak jeśli oczekujesz maksymalnej skuteczności, szczególnie w aeracji, warto rozważyć zakup osobnych urządzeń. Aerator w urządzeniu 2 w 1 zwykle nie napowietrza gleby tak głęboko, jak profesjonalny, szczególnie rurowy (czy rurkowy).

Na co zwrócić uwagę przy zakupie aeratora

Oto jakie parametry są ważne przy wyborze aeratora:

• głębokość robocza – mówi o tym, jak głęboko kolce lub rurki wnikają w glebę. Minimum dla skutecznej aeracji to 2–4 cm w wypadku lekkich zabiegów pielęgnacyjnych, ale dla bardziej zbitej ziemi powinno to być 5–8 cm, a nawet 10 cm i więcej. Niektóre aeratory pozwalają na zmienianie głębokości roboczej. Im głębsza aeracja, tym lepsze napowietrzenie systemu korzeniowego. Nakładki na buty pozwalają nakłuwać glebę na 3–5 cm, aeratory elektryczne i spalinowe – do 25 cm;
• szerokość robocza, czyli szerokość przestrzeni nakłuwanej podczas jednorazowego przejechania urządzeniem, np. aeratory wkładane na buty mają szerokość roboczą 20–30 cm, a spalinowe czy elektryczne – 35–50 cm;
• mechanizm roboczy: kolce, sprężynki, rurki, noże; kolce stalowe to klasyczne rozwiązanie, dobrze przebijają glebę, sprężynki nadają się raczej do usuwania filcu niż napowietrzania, są często stosowane w tańszych aeratorach 2 w 1, rurki wycinają korki gleby i są najlepsze do zbitej ziemi, noże są stosowane w wertykulatorach i są bardziej inwazyjne, ale efektywnie usuwają filc i martwe części murawy. Jeśli mechanizm jest wymienny, urządzenie może służyć jako aerator i wertykulator.
• moc – w wypadku urządzeń spalinowych to 2,5–6 KM, elektrycznych 500–2000 W. Aeratory o mniejszej mocy sprawdzą się w wypadku niewielkich trawników, np. do ogrodu o powierzchni do 500 m² można wybrać 1200–1500 W, jeśli masz dużą działkę, postaw na mocniejsze urządzenie – 1800 W lub więcej. Im wyższa moc, tym urządzenie lepiej sobie radzi z twardszym gruntem i jest mniejsze ryzyko, że będzie utykać na nierównym terenie;
• waga – jest ważna z punktu widzenia wygody; najcięższe są aeratory z silnikiem – spalinowe (ważą kilkadziesiąt kilogramów). Elektryczne mogą ważyć 10–20 kg;
• pojemność kosza na odpady – najczęściej 25–55 litrów; do kosza wpadają filc, resztki darni i chwasty, dzięki czemu nie trzeba grabić trawnika po aeracji. Zwróć uwagę, czy łatwo się zdejmuje i nie jest zbyt mały – częste opróżnianie kosza może być uciążliwe;
• komfort obsługi – sprawdź: poziom hałasu (dB) – im niższy, tym lepiej dla sąsiadów i twoich uszu, wagę urządzenia – ciężkim aeratorem może być trudno manewrować, a także to, czy aerator ma wygodny uchwyt i składaną rączkę oraz jaką ma długość kabla (w wypadku modeli sieciowych warto czasem dodatkowo zainwestować w przedłużacz ogrodowy).

Chcesz mieć piękny i zadbany trawnik? Stosuj aerator do trawy

Dzięki aeracji gleba staje się mniej zbita, a trawa rośnie gęstsza i zdrowsza. Dlatego aerator jest bardzo ważny w pielęgnacji trawnika – sprawia, że powietrze, woda i składniki odżywcze łatwiej docierają do korzeni. Ziemia jest dobrze zdrenowana, mech nie ma szans, za to trawie jest łatwiej.

W poradniku przedstawiliśmy rodzaje aeratorów, od tych najprostszych, ręcznych, dobrych do małych ogródków, po największe i zaawansowane, akumulatorowe – do naprawdę dużych trawników. Wiesz już, jak działa aerator – nakłuwa głęboko ziemię kolcami lub rurkami – oraz czym się różni od wertykulatora, który pionowo i płytko nacina darń, by pozbyć się jej martwych fragmentów i pobudzić rośliny do rozrastania się. Warto stosować oba urządzenia, by kompleksowo pielęgnować murawę. Dlatego warto się przyjrzeć w naszym sklepie urządzeniom 2 w 1, które łączą funkcje wertykulacji i aeracji.

Weź pod uwagę najważniejsze parametry aeratorów – głębokość i szerokość roboczą, typ mechanizmu (kolce, noże, rurki), a także w wypadku bardziej zaawansowanych urządzeń: moc, wagę, pojemność kosza na odpady oraz komfort obsługi, i wybierz najlepszy model do swojego ogrodu. Sprawdź też inne sprzęty w naszym dziale ogrodniczym.