Bezpieczny internet dla dzieci – zasady i ochrona online

Zagrożenia w internecie – dla dzieci rozrywka i nauka mogą się wiązać z niebezpieczeństwem

Wydaje Ci się, że wiesz, co twoje dziecko robi w internecie? A co jeśli naprawdę tylko ci się wydaje? Dzieci, które codziennie korzystają z internetu, stykają się z różnymi zagrożeniami, z których istnienia ich rodzice mogą sobie nawet nie zdawać sprawy. Wśród najczęstszych niebezpieczeństw czyhających w internecie na dzieci (i nie tylko) wymienia się:

• kontakt z nieodpowiednimi treściami. Mowa tu nie tylko o filmach dla dorosłych, ale też przemocy, mowie nienawiści, stronach radykalnych organizacji, ale nawet zachętach do zachowań autodestrukcyjnych:
• cyberprzemoc, czyli dręczenie w sieci, często przez rówieśników, poprzez obraźliwe komentarze, publikowanie kompromitujących zdjęć (shaming) czy tworzenie fałszywych profili w celu ośmieszenie;
• grooming to określenie zachowań dorosłych podających się za rówieśników dzieci, aby uwodzić je i nakłaniać do spotkania w świecie rzeczywistym;
• oszustwa i wyłudzenia związane z kradzieżą tożsamości czy stratami finansowymi.

Innym z największych niebezpieczeństw w internecie dla dzieci, niewynikającym z zachowań innych osób, a z samego faktu korzystania z komputera, jest uzależnienie od internetu i gier. Jeśli dziecko na rzecz godzin spędzonych przy ulubionej rozgrywce zaczyna zaniedbywać obowiązki szkolne i zaczyna stronić od kontaktu z rówieśnikami, może to być sygnał, że pojawił się właśnie taki problem. 

Zasady bezpieczeństwa korzystania z internetu dla dzieci

Czy istnienie tych wszystkich niebezpieczeństw oznacza, że należy zabrać dziecku wszystkie urządzenia elektroniczne i wyrzucić z domu router? Oczywiście, że nie! Zanim jednak kupisz pierwszy laptop swojemu dziecku, sprawdź, co możesz zrobić, aby zapewnić mu w internecie maksymalne bezpieczeństwo. Bo bezpieczeństwo w internecie dla dzieci zaczyna się właśnie od ciebie!

Jakie kroki należy uwzględnić w działaniach mających doprowadzić do ograniczenia zagrożeń związanych z korzystaniem z sieci? Zacznij od otwartej i szczerej komunikacji. Regularnie pytaj dziecko o to, co robi w internecie, po jakie gry najchętniej sięga, z kim rozmawia. Twoje zaangażowanie da mu pewność, że w każdej chwili może się zwrócić do ciebie o pomoc bez obaw o to, że zabierzesz mu laptop. Pokaż również swojej pociesze, że możesz być dla niej wzorem do naśladowania, np. poprzez niespędzanie całego wolnego czasu na graniu w gry.

W dalszej kolejności konieczne jest ustalenie jasnych zasad i limitów. Staraj się, aby w miarę możliwości zrobić to razem z dzieckiem, a nie narzucać mu rozwiązanie z góry – w ten sposób poczuje się współodpowiedzialne za konsekwentne przestrzeganie reguł. Poproś dziecko, aby pokazywało ci strony, które odwiedza, i aplikacje, z których zamierza korzystać. Wytłumacz mu, dlaczego niektóre z nich mogą się okazać niebezpieczne. Upewnij się również, że dziecko nie podaje w internecie swoich prawdziwych danych (imienia, nazwiska, adresu, numeru telefonu).

Nie zapominaj także o tym, że możesz skorzystać z dostępnych narzędzi technologicznych, czyli oprogramowania do kontroli rodzicielskiej, które filtruje treści, blokuje nieodpowiednie strony i monitoruje czas spędzany online. Upewnij się również, że na wszystkich kontach dziecka w mediach społecznościowych włączone są ustawienia prywatności, które ograniczają dostęp do jego profilu dla osób spoza listy znajomych.

Dobrym pomysłem może również być wyznaczenie w domu jednego konkretnego miejsca do korzystania z komputera, co ułatwi nadzór nad jego rozsądnym użytkowaniem. Aby wszyscy domownicy czuli się w tym miejscu dobrze i swobodnie, zadbaj o odpowiednią ergonomię stanowiska pracy, nauki i rozrywki. 

Bezpieczne korzystanie z internetu – dla dzieci ważne są informacje, jakie im przekażesz

Oprócz podjęcia środków zapobiegawczych i ustalenia zasad korzystania z internetu dla dzieci należy również przekazać dziecku konkretną wiedzę, którą będzie mogło samodzielnie zastosować w konfrontacji z zagrożeniami. Jakie informacje powinno usłyszeć? Poniżej znajdziesz trzy najważniejsze zasady:

• nie ufaj każdemu w internecie – anonimowość w internecie jest iluzją, dlatego należy wytłumaczyć dziecku, że obca osoba, która do niego pisze, może być zupełnie kimś innym, niż twierdzi. Podkreśl również stanowczo, że nigdy nie wolno się samemu spotykać z kimś poznanym w sieci;
• chroń swoje dane i prywatność – pokaż swojemu dziecku, jak tworzyć silne hasła i przypomnij, że należy je odpowiednio często zmieniać i nie podawać ich nikomu – nawet najlepszemu koledze czy przyjaciółce. Uświadom mu także, że raz opublikowane w internecie zdjęcie czy film mogą zostać skopiowane i rozpowszechnione w sposób, nad którym nie będzie już kontroli;
• reaguj na niebezpieczeństwo – uczul dziecko, że za każdym razem, kiedy ktoś będzie je dręczył, straszył czy kiedy natknie się na niepokojące treści, powinno natychmiast powiadomić ciebie albo innego zaufanego dorosłego (np. drugiego rodzica, dziadka czy nauczycielkę), bez względu na to, co się wydarzyło. Pokaż również dziecku, jak blokować użytkowników, z którymi nie chce mieć kontaktu, i zgłaszać nieodpowiednie treści administratorom portali.

Nie do końca masz pomysł na to, jak przeprowadzić taką rozmowę? Poproś czat GPT o stworzenie jej ram w punktach – to narzędzie potrafi być naprawdę użyteczne, również w tej materii. A jeśli nie wiesz, jak z niego korzystać i w jaki sposób tworzyć prompty (czyli instrukcje/pytania/polecenia dla narzędzi AI), zerknij na nasz artykuł Jak korzystać z czata GPT – praktyczny poradnik. Z pewnością znajdziesz w nim wiele cennych wskazówek.