Jak zaktualizować BIOS lub UEFI za pomocą pendrive’a

Wcale nie aktualizacja BIOS-u, a nowsze UEFI

Wbrew obiegowej opinii współczesne płyty główne rzadko korzystają z klasycznego BIOS-u. W większości przypadków używają UEFI (wcześniej EFI) – nowoczesnego oprogramowania niskiego poziomu, które pełni tę samą funkcję, ale oferuje więcej możliwości:

• graficzną nakładkę (z obsługą myszki);
• obsługę większych dysków (GPT zamiast MBR);
• bezpieczne uruchamianie np. Secure Boot.

Dla ułatwienia i ze względu na przyzwyczajenie w tym tekście będziemy jednak naprzemiennie używać obu nazw – niezależnie od tego, czy mówimy o starszej jednostce, czy nowoczesnym komputerze stacjonarnym PC. W większości przypadków zaktualizujemy jakąś wersję UEFI. 

Jak sprawdzić wersję BIOS/UEFI

Zanim przystąpisz do aktualizacji, musisz wiedzieć, jaką wersję BIOS/UEFI masz obecnie. Pozwoli to dobrać odpowiedni plik aktualizacyjny.

1. Przez Informacje o systemie Windows:
   • Wciśnij kombinację klawiszy Windows + R.
   • Wpisz msinfo32 i naciśnij Enter.
   • W sekcji Podsumowanie systemu odszukaj wiersz Wersja/data systemu BIOS. Znajdziesz tam wersję oraz datę wydania.
2. Przez Wiersz Poleceń (CMD):
   • Wpisz w wyszukiwarce systemowej cmd i uruchom Wiersz Poleceń.
   • Wpisz komendę: wmic bios get smbiosbiosversion i naciśnij przycisk Enter.

Dlaczego warto przeprowadzić aktualizację BIOS-u i kiedy to zrobić

BIOS to oprogramowanie, które uruchamia się jako pierwsze po włączeniu komputera – inicjuje podzespoły komputerowe i przekazuje sterowanie systemowi operacyjnemu.

Zazwyczaj nie jest to działanie wymagane, jeśli system działa stabilnie, ale w wielu przypadkach nowsza wersja firmware jest bardzo korzystna, ponieważ zapewnia:

• Wsparcie dla nowego sprzętu: najważniejsza korzyść to dodanie obsługi dla nowszych generacji procesorów, pamięci RAM czy innych podzespołów komputerowych. Jest to często niezbędne przy modernizacji PC.
• Poprawa stabilności i wydajności: producent płyty głównej często wprowadza poprawki błędów (bug fixes), które mogą eliminować nieoczekiwane restarty, problemy z trybami oszczędzania energii czy niestabilnością podkręcania.
• Łatanie luk bezpieczeństwa: nowe wersje UEFI często zawierają poprawki krytycznych luk bezpieczeństwa (np. związanych z procesorami Intel Management Engine czy podatnościami Spectre/Meltdown).

Zawsze sprawdzaj na stronie producenta, jakie konkretnie zmiany i poprawki wnosi nowa wersja BIOS-u. Jeśli twój komputer stacjonarny bądź laptop działają bez zarzutu, a nowa wersja nie oferuje krytycznych poprawek bezpieczeństwa ani wsparcia dla nowego sprzętu, aktualizacja może być niepotrzebna.

Proces niesie za sobą ryzyko – przerwanie aktualizacji (np. brak prądu) może uszkodzić płytę główną. Na szczęście współczesne modele często mają zabezpieczenia, np. Dual BIOS, Flashback czy Q-Flash Plus, które umożliwiają odzyskanie systemu.

Jak przygotować się do aktualizacji BIOS-u z pendrive’a

1. Przygotuj pendrive
   • Użyj pendrive’a o małej pojemności (najlepiej do 16 GB).
   • Sformatuj go do systemu plików FAT32 – tylko taki system rozpoznaje większość UEFI.
   • Dla pewności użyj portu USB 2.0, ponieważ niektóre płyty nie widzą pendrive’ów USB 3.0 podczas flashowania.
2. Pobierz plik aktualizacyjny
   • Wejdź na oficjalną stronę producenta swojej płyty głównej (np. ASUS, MSI, Gigabyte).
   • Odszukaj model płyty w sekcji Wsparcie/Sterowniki.
   • Pobierz najnowszą wersję BIOS-u (upewnij się, że nie jest to wersja beta).
   • Rozpakuj pobrane archiwum i skopiuj plik z rozszerzeniem .CAP, .ROM lub podobnym na pendrive.
3. Uruchom UEFI/BIOS
   • Podłącz pendrive do komputera.
   • Zrestartuj system i w trakcie uruchamiania naciśnij Del, F2, F10 lub F12 (w zależności od producenta).
   • W menu UEFI znajdziesz wersję aktualnie zainstalowanego BIOS-u.

Flashowanie BIOS-u – krok po kroku

1. W menu UEFI wybierz funkcję aktualizacji, która może się nazywać:
   • EZ Flash (ASUS);
   • M-Flash (MSI);
   • Q-Flash (Gigabyte).
2. Wskaż pendrive i wybierz plik aktualizacji BIOS/UEFI.
3. Potwierdź operację – nie wyłączaj komputera i nie dotykaj klawiatury.
4. Proces potrwa od kilkudziesięciu sekund do kilku minut.
5. Po zakończeniu komputer sam się zrestartuje. Jeśli system się uruchomi, aktualizacja przebiegła pomyślnie.

Uwaga: po aktualizacji BIOS-u wszystkie ustawienia mogą zostać przywrócone do wartości domyślnych. Włącz ponownie profil XMP, ustaw tryb SATA i kolejność bootowania według potrzeb.

Inne metody aktualizacji

Aktualizacja BIOS-u lub UEFI z użyciem pendrive’a to najbezpieczniejszy i najczęściej zalecany sposób na utrzymanie płyty głównej w doskonałej kondycji. Dzięki temu zapewnisz sobie obsługę nowego sprzętu, większą stabilność działania systemu oraz poprawki bezpieczeństwa.

Pamiętaj, by zawsze pobierać pliki aktualizacji z oficjalnej strony producenta i nie przerywać procesu flashowania – to klucz do bezproblemowej aktualizacji. Choć metoda z pendrive’em jest rekomendowana, producenci często oferują również inne opcje:

• Aktualizacja z poziomu Windows – niektórzy producenci udostępniają specjalne aplikacje, które pozwalają zaktualizować BIOS/UEFI bezpośrednio z systemu Windows. To rozwiązanie jest wygodne, ale nieco bardziej ryzykowne, ponieważ błędy lub niestabilność systemu mogą przerwać proces.
• Funkcja FlashBack (przycisk na płycie) – wybrane, nowoczesne modele płyt głównych (np. ASUS ROG, MSI) są wyposażone w przycisk FlashBack na tylnym panelu. Umożliwia on aktualizację BIOS-u nawet bez procesora i pamięci RAM.

Jeśli planujesz modernizację swojego komputera lub chcesz samodzielnie złożyć nowy zestaw, aby w pełni wykorzystać możliwości najnowszego oprogramowania, zajrzyj do naszego kompleksowego poradnika składania PC. Znajdziesz tam wszystko – od wyboru podzespołów, przez montaż, aż po instalację systemu operacyjnego.