Direct LED – co to jest i jak działa

Czym dokładnie jest i jak funkcjonuje Direct LED

Aby zrozumieć działanie Direct LED (DLED), należy widzieć, że standardowa matryca LCD (ciekłokrystaliczna) sama w sobie nie generuje światła. Pełni ona jedynie funkcję zaawansowanego filtra, który przepuszcza lub blokuje światło pochodzące z paneli umieszczonych pod spodem. Technologia Direct LED, jak sama nazwa wskazuje, opiera się na bezpośrednim sposobie oświetlania kryształów.

W konstrukcji typu Direct LED diody elektroluminescencyjne (LED) są rozmieszczone na całej płaszczyźnie za panelem LCD. Oznacza to, że źródła światła znajdują się bezpośrednio za obrazem, który oglądamy, tworząc świetlną siatkę. Każda dioda lub grupa diod jest skierowana prostopadle do matrycy, co pozwala na znacznie bardziej precyzyjne dostarczanie energii świetlnej do poszczególnych fragmentów ekranu.

Proces ten wymaga zastosowania specjalnych dyfuzorów, czyli warstw rozpraszających, których zadaniem jest wyrównanie strumienia światła. Dzięki temu widz nie dostrzega pojedynczych świecących punktów, lecz jednolicie oświetloną powierzchnię obrazu.

Dlaczego Direct LED jest tak popularny

Podstawową i najważniejszą cechą wyróżniającą tę technologię jest niespotykana w tańszych rozwiązaniach równomierność podświetlenia. Dzięki temu, że diody są rozproszone po całej powierzchni, problem wyciekania światła przy krawędziach obudowy zostaje niemal całkowicie wyeliminowany. Użytkownik może się cieszyć obrazem, który ma taką samą charakterystykę jasności zarówno w samym centrum, jak i w narożnikach ekranu.

Kolejnym istotnym aspektem jest potencjał w zakresie jasności maksymalnej. Systemy Direct LED pozwalają na zamontowanie większej liczby diod niż systemy krawędziowe, co bezpośrednio przekłada się na zdolność telewizora do generowania intensywnego światła.

Jest to szczególnie ważne podczas odtwarzania materiałów HDR (High Dynamic Range). Kiedy na ekranie pojawiają się słońce, wybuch czy jaskrawe neony, telewizor z podświetleniem bezpośrednim potrafi oddać ich blask z dużą mocą. Nie wpływa przy tym negatywnie na czytelność ciemniejszych partii obrazu.

Warto również wspomnieć o trwałości. Ponieważ diody w systemie Direct LED są rozmieszczone gęsto, żadna z nich nie musi pracować z maksymalnym obciążeniem przez cały czas. Rozłożenie pracy na większą liczbę komponentów sprawia, że systemy te rzadziej ulegają awariom związanym z przegrzewaniem się punktowych źródeł światła, co bywa bolączką konstrukcji krawędziowych.

Direct LED a FALD – istotna różnica

Warto rozróżnić podstawową technologię Direct LED od jej bardziej zaawansowanej wersji, znanej jako Full Array Local Dimming (FALD). W standardowym Direct LED diody LED są rozmieszczone na całej powierzchni za matrycą LCD i zazwyczaj świecą z jednakową lub globalnie regulowaną intensywnością (tzw. global dimming). To zapewnia dobrą równomierność podświetlenia, ale nie pozwala na precyzyjne sterowanie kontrastem w poszczególnych częściach obrazu.

Z kolei FALD to ewolucja Direct LED, w której ekran dzielony jest na dziesiątki, setki, a w najlepszych modelach nawet tysiące niezależnych stref wygaszania. Procesor telewizora FALD inteligentnie zarządza każdą strefą osobno: może całkowicie wyłączyć lub przyciemnić podświetlenie w ciemnych obszarach obrazu, jednocześnie maksymalnie rozjaśniając strefy z jasnymi elementami.

W praktyce oznacza to, że podczas oglądania sceny z jasnym księżycem na czarnym niebie telewizor z FALD wygasza podświetlenie wokół księżyca, co pozwala osiągnąć znacznie głębszą czerń i wyższy kontrast. Dzięki temu jakość obrazu zbliża się do matryc OLED, minimalizując efekt szarej czerni przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej jasności maksymalnej, typowej dla telewizorów LED.

Im więcej stref przygaszania, tym lepsze efekty – mniej widocznego wyciekania jasności (halo wokół jasnych obiektów) i bardziej precyzyjny obraz. FALD jest szczególnie polecany do treści HDR i oglądania w zaciemnionych pomieszczeniach. Aby jednak w pełni poczuć kinową atmosferę, warto uzupełnić zestaw o dobrej klasy soundbar, który doda obrazowi odpowiedniej głębi dźwiękowej.

Porównanie z innymi technologiami na rynku

Największym konkurentem dla Direct LED w segmencie telewizorów budżetowych jest Edge LED. W tej technologii diody umieszczone są jedynie wzdłuż krawędzi obudowy, a światło jest rozprowadzane po ekranie za pomocą specjalnych światłowodów.

Choć Edge LED pozwala na produkowanie niezwykle smukłych telewizorów, to pod względem jakości obrazu niemal zawsze przegrywa z Direct LED. W modelach krawędziowych często obserwujemy irytujący efekt cloudingu, czyli jasnych chmur widocznych na ciemnym tle, oraz brak precyzji w sterowaniu kontrastem. Co ciekawe, podobne różnice w typach matryc i ich oświetlenia można zaobserwować, wybierając nowoczesne monitory LED i LCD.

Z kolei w segmencie premium Direct LED staje w szranki z technologiami Mini LED oraz OLED. Mini LED to w rzeczywistości ewolucja Direct LED – diody w niej są kilkukrotnie mniejsze, co pozwala na upchnięcie ich w tysiącach i stworzenie jeszcze gęstszej siatki podświetlenia.

OLED natomiast rezygnuje z podświetlenia całkowicie, gdyż każdy piksel świeci tam samodzielnie. Choć OLED oferuje bezkonkurencyjną czerń, to właśnie telewizory z solidnym podświetleniem Direct LED często wygrywają w bardzo jasnych, nasłonecznionych salonach, gdzie ich wysoka moc świecenia pozwala na komfortowe oglądanie bez konieczności zasłaniania okien.

Dla kogo jest Direct LED

Technologia Direct LED stanowi obecnie dobry kompromis między ceną a jakością. Jest to rozwiązanie kierowane do miłośników filmów, którzy doceniają głębię obrazu i brak artefaktów świetlnych, oraz graczy, dla których jednolita jasność matrycy jest kluczowa podczas dynamicznych rozgrywek.

Choć telewizory te są zazwyczaj o centymetr lub dwa grubsze od modeli Edge LED, korzyści płynące z jakości reprodukcji kolorów i stabilności podświetlenia z nawiązką rekompensują tę drobną różnicę. Co istotne, standardowe uchwyty do telewizorów bez problemu radzą sobie z ich wagą i wymiarami, pozwalając na estetyczny montaż na ścianie.

Wybierając model Direct LED, zwłaszcza ten wyposażony w funkcję lokalnego wygaszania, inwestujemy w urządzenie, które zapewni nam wrażenia wizualne na bardzo wysokim poziomie przez wiele lat. Przy okazji warto pamiętać, że nowoczesne urządzenia smart TV wymagają uwagi nie tylko w kwestii obrazu, ale też prywatności, dlatego dobrze jest się przyjrzeć temu, jak wygląda bezpieczeństwo danych w telewizorach.