Jak korzystać z ChatGPT? Praktyczny poradnik

Co to jest i jak działa ChatGPT

ChatGPT to narzędzie sztucznej inteligencji (AI) stworzone przez firmę OpenAI, które opiera się na modelu językowym GPT (Generative Pretrained Transformer, czyli wstępnie wytrenowany transformator generatywny). Jest to model językowy, który generuje tekst na podstawie wstępnego treningu na ogromnych zbiorach danych tekstowych, takich jak książki, strony internetowe, artykuły. Dzięki temu rozumie język naturalny i generuje odpowiedzi zbliżone do ludzkich. Działa w oparciu o tzw. uczenie maszynowe i przetwarzanie języka naturalnego (NLP, Natural Language Processing). Potrafi przewidywać kolejne słowa w odpowiedzi na zapytania użytkownika. Może prowadzić rozmowy, odpowiadać na pytania, pomagać w pisaniu najróżniejszych tekstów, kodowaniu, nauce, planowaniu czy tworzeniu treści kreatywnych.

ChatGPT obsługuje wiele języków, w tym język polski, bez konieczności dodatkowej konfiguracji. Nie trzeba niczego włączać ani ustawiać — wystarczy zacząć pisać po polsku, na przykład zadać pytanie, a model automatycznie dostosuje się do języka użytkownika.

Warto wiedzieć, że OpenAI oprócz ChatGPT stworzyło również narzędzia:

• Codex – model AI specjalizujący się w pisaniu kodu i wspieraniu programistów; obecnie ChatGPT ma funkcje programistyczne bardzo zbliżone do tych, które oferował wcześniej Codex, a w wersji płatnej nawet od nich lepsze – dziś ChatGPT zastępuje Codexa;
• DALL·E – model AI do generowania grafik i ilustracji na podstawie opisu tekstowego, które dziś jest wbudowane w ChatGPT;
• Sora –zaawansowany model sztucznej inteligencji, który umożliwia generowanie krótkich filmów na podstawie opisów tekstowych, dostępny w ograniczonym zakresie w ramach subskrypcji ChatGPT Plus. Pozwala na tworzenie realistycznych klipów wideo o różnych długościach i rozdzielczościach.

Czy ChatGPT jest darmowy

ChatGPT jest darmowy w wersji podstawowej, która od maja 2024 roku opiera się na modelu GPT-4o – multimodalnym modelu sztucznej inteligencji, który potrafi przetwarzać tekst, obraz i dźwięk. Darmowa wersja ChatGPT ma wiele funkcji, w tym tłumaczenia, konwersacje tekstowe, możliwość zadawania pytań głosowo czy generowanie grafik (DALL·E), choć z pewnymi ograniczeniami dotyczącymi liczby zapytań i dostępu w godzinach szczytu.

Wersja płatna – ChatGPT Plus – zapewnia dostęp do zaawansowanych funkcji, takich jak:

• model GPT-4o w wyższej przepustowości, zoptymalizowany pod kątem szybszego przetwarzania i generowania odpowiedzi, co przekłada się na większą wydajność i niższe opóźnienia;
• większe limity zapytań;
• większe limity dotyczące generowania i edytowania grafik (DALL·E);
• Code Interpreter, który potrafi pisać i uruchamiać kod Pythona – użytkownicy mogą korzystać z funkcji programistycznych (jak np. generowanie skryptów, wyjaśnianie kodu, refaktoryzacja), umożliwia także analizę danych, automatyzację zadań i generowanie wizualizacji;
• integracja z narzędziami firm trzecich (np. Canva do projektowania grafiki czy Wolfram Alpha – interaktywny system obliczeniowy, który odpowiada na pytania użytkownika);
• pozwala, choć w ograniczonym zakresie, korzystać z modelu Sora, który generuje wideo. 

A oto porównanie wersji darmowej i płatnej (aktualne w chwili pisania tego poradnika):

Źródło: openai.com/chatgpt/pricing

Jak korzystać z ChatGPT w przeglądarce za darmo

1. Na komputerze wejdź na stronę: https://chat.openai.com
2. Zarejestruj się lub zaloguj. Z ChatGPT nie da się korzystać bez rejestracji. Trzeba się zarejestrować i zalogować. Konto można założyć bezpłatnie przy użyciu adresu e-mail, konta Google lub Apple.
3. Wybierz darmowy plan (Free).
4.  W oknie czatu wpisz pytanie lub polecenie, naciśnij klawisz Enter. Odczytaj odpowiedź i kontynuuj rozmowę. Warto eksperymentować z zapytaniami: możesz zadawać pytania dotyczące różnych tematów, prosić o tłumaczenia, generować nowe treści czy pytać o rozwiązania problemów.

Jak korzystać z ChatGPT za darmo na telefonie i tablecie

1. Na telefon pobierz aplikację ChatGPT z App Store (w wypadku iPhone’a lub iPada) lub Google Play (w wypadku urządzenia z Androidem) i zainstaluj na urządzeniu.
2. Zaloguj się lub zarejestruj.
3. Wybierz plan darmowy.
4. Wpisz pytanie w polu tekstowym, by zacząć rozmowę.

Warto pamiętać: w aplikacji mobilnej możesz skorzystać z mikrofonu, aby mówić do ChatGPT.

Jak najlepiej korzystać z ChatGPT

Oto zbiór dobrych praktyk korzystania z ChatGPT:

• Miej konkretny cel: im jaśniejszy cel pytania, tym lepsza odpowiedź.
• Formułuj precyzyjne, szczegółowe pytania lub polecenia. Zaczynaj np. od słów: „Jak...”, „Czy możesz...”, „Wyjaśnij...”, „Podaj przykład...”, „Przetłumacz…” itd.
• Koryguj lub doprecyzowuj odpowiedzi, by ćwiczyć ChatGPT, i zadawaj dodatkowe pytania, żeby otrzymywać jak najpełniejsze odpowiedzi. W ten sposób – przez interakcje, kontekstowo – możesz „douczać” ChatGPT;
• Używaj ChatGPT jako pomoc, nie traktuj go jako eksperta, który daje w stu procentach pełne i poprawne odpowiedzi;
• Pamiętaj, że jest to automat, maszyna – nie myśli jak człowiek i nie wie, czym jest prawda i fałsz;
• Sprawdzaj odpowiedzi ChatGPT – nie przyjmuj ich bezkrytycznie.

Najczęstsze błędy w korzystaniu z ChatGPT

1. Zbyt ogólne zapytania

Jednym z najczęstszych błędów jest zadawanie pytań w sposób ogólny lub niejasny. ChatGPT, by odpowiedzieć, analizuje podane w pytaniu informacje, więc im bardziej jest ono szczegółowe i konkretne, tym trafniejsza odpowiedź. ChatGPT niczego się nie domyśli. Zamiast pytać: „Jak przygotować dobrą zupę”, lepiej wpisać: „Podaj przepis na zupę pomidorową dla 4 osób, bez mięsa, z ryżem” – im więcej podasz warunków, tym lepiej.

2. Brak kontekstu

ChatGPT potrzebuje pełnego obrazu sytuacji, aby odpowiedzi były trafne. Ignorowanie kontekstu może prowadzić do błędnych lub nieadekwatnych odpowiedzi. Zawsze warto dostarczyć dodatkowe informacje, które pomogą modelowi lepiej zrozumieć pytanie (choćby w przykładzie z zupą warto dodać w pytaniu, ile czasu masz na gotowanie czy jakich składników nie chcesz używać).

3. Brak dialogu

Użytkownicy często kończą rozmowę po uzyskaniu pierwszej odpowiedzi, zamiast kontynuować dialog w celu doprecyzowania informacji. Na przykład po otrzymaniu od ChatGPT odpowiedzi w formie listy funkcji programu warto dopytać, czy wszystkie są dostępne w interesującej cię wersji aplikacji, czy może niektóre są tylko w edycji bardziej zaawansowanej czy dodatkowo płatnej. I czy odpowiedź jest aktualna w danym dniu (Chat mógł akurat wykorzystać starsze dane).

4. Brak weryfikacji

ChatGPT może generować odpowiedzi brzmiące logicznie, ale zawierające błędy merytoryczne (tzw. halucynacje), na przykład może pomylić szczegóły techniczne porównywanych urządzeń, jak modele procesorów czy ilość RAM-u albo pojemność pamięci. Użytkownicy często przyjmują wygenerowane informacje za pewnik, zamiast je sprawdzić, nawet kiedy jest to łatwe. Trzeba krytycznie podchodzić do odpowiedzi ChatGPT i sprawdzać je w zaufanych źródłach, w podanym przykładzie choćby na stronie producenta sprzętu.

5. Niewykorzystywanie przydatnych funkcji ChatGPT

Wiele osób nie wykorzystuje pełni możliwości ChatGPT, takich jak na przykład zadawanie pytań follow-up (czyli uzupełniających) do zaznaczonego fragmentu odpowiedzi, by ją doprecyzować. Tymczasem może to bardzo poprawić efektywność interakcji z AI, a co za tym idzie – jakość odpowiedzi.

6. Sugerowanie odpowiedzi

ChatGPT jest podatny na sugestie. Formułowanie pytań w sposób sugerujący odpowiedź może prowadzić do generowania fałszywych informacji, bo ChatGPT próbuje zgadnąć, czego sobie życzysz. Na przykład pytanie „Czy iPhone to telefon z Androidem?” może spowodować wygenerowanie błędnej odpowiedzi.

Czy aplikacja ChatGPT jest bezpieczna

Należy pamiętać, by nie udostępniać aplikacji ChatGPT danych i zdjęć wrażliwych, prywatnych lub poufnych.

A czy ChatGPT zapisuje rozmowy i zdjęcia? Rozmowy mogą być zapisywane w celu poprawy jakości usługi, ale użytkownik ma możliwość wyłączenia historii czatu.

Oto jak wyłączyć historię czatu w wersji darmowej:

1. Zaloguj się na swoje konto w usłudze ChatGPT.
2. Kliknij na ikonę swojego profilu w prawym górnym rogu.
3. Wybierz opcję Ustawienia.
4. Przejdź do zakładki Kontrola danych (Data Controls).
5. Wyłącz opcję Historia czatów i trening (Chat history & training).

Po wyłączeniu tej opcji:

• twoje rozmowy z ChatGPT nie będą zapisywane na liście czatów po lewej stronie okna;
• nie będą też wykorzystywane do trenowania modelu.

W każdej chwili możesz tę funkcję ponownie włączyć.

Czy ChatGPT obsługuje mowę – pytania i odpowiedzi głosowe

ChatGPT w wersji darmowej, tylko w aplikacji mobilnej (na iOS i Androida), umożliwia:

• zadawanie pytań głosowo – w aplikacji mobilnej wystarczy nacisnąć ikonę mikrofonu i mówić, zamiast pisać, a mowa zostanie automatycznie rozpoznana;
• odsłuchiwanie odpowiedzi — aplikacja może czytać odpowiedzi po naciśnięciu ikony głośnika.

Wersja darmowa umożliwia podstawowe użycie mikrofonu do zadawania pytań głosowych. Pełna interaktywna rozmowa głosowa (w tym naturalne odpowiedzi głosowe i dialog w czasie rzeczywistym) jest możliwa w aplikacji mobilnej dla użytkowników płatnego ChatGPT Plus.

W przeglądarce internetowej funkcje głosowe nie są obecnie domyślnie dostępne.

Czy ChatGPT tworzy grafiki

ChatGPT w wersji GPT-4o (zarówno darmowej, jak i płatnej) umożliwia tworzenie grafik na podstawie opisu tekstowego dzięki zintegrowanemu narzędziu o nazwie DALL·E. W wersji darmowej funkcja ta dostępna jest z ograniczeniami – nie umożliwia edycji obrazów i ma limit użycia. Użytkownicy wersji płatnej (ChatGPT Plus) mają pełny dostęp do generowania i edytowania grafik. Oto przykłady komend do generowania grafiki:

• Stwórz ilustrację przedstawiającą futurystyczne miasto nocą z latającymi samochodami i neonowymi reklamami.

• Narysuj pastelowego kota siedzącego na księżycu.

Warto eksperymentować z opisami, aby uzyskać ciekawsze rezultaty. Na przykład, aby uzyskać jak najlepsze grafiki, warto:

• używać przymiotników: określ kolor, styl, nastrój (np. bajkowy las zimą, realistyczny portret psa);
• podawać kontekst i szczegóły: np. dziecko bawiące się na plaży o zachodzie słońca, w stylu akwareli;
• określać styl artystyczny, np.: w stylu anime, jak plakat vintage, minimalistyczna ikona;
• dodawać w opisie tło i scenerię: np. z górami w tle, we wnętrzu kawiarni;

Im bardziej konkretny opis, tym bardziej dopasowany i efektowny będzie wynik.

Przykłady komend dotyczących wygenerowania grafik w różnych stylach:

• realistyczny: portret starszego mężczyzny w okularach, siedzącego przy drewnianym stole w słoneczny poranek, styl realistyczny;

• kreskówkowy: wesoły pies z dużymi oczami, biegnący po łące, w stylu kreskówki Disneya.

Takie opisy można dowolnie modyfikować i łączyć, aby uzyskać unikalne efekty.

Czy ChatGPT generuje wideo

OpenAI dopiero pracuje nad modelem o nazwie Sora, który ma generować realistyczne wideo na podstawie opisu tekstowego. Może też przekształcać obrazy w wideo, a także remiksować i łączyć klipy. Sora, w chwili pisania tego poradnika, jest dostępna w ograniczonym zakresie w ramach subskrypcji ChatGPT Plus.

Główne funkcje Sory:

• generowanie wideo: może tworzyć filmy trwające od 5 do 20 sekund, a czasem nawet do 60 sekund;
• dostosowywanie parametrów: użytkownik może decydować o rozdzielczości (od 720p do 1080p), formacie (pionowy lub poziomy) oraz długości materiału;
• zabezpieczenia: filmy generowane przez Sorę zawierają znaki wodne i informujące o ich pochodzeniu tagi C2PA, aby było wiadomo, że są one wytworzone przez sztuczną inteligencję.

W czym może pomóc ChatGPT? Przykłady zastosowań

ChatGPT znajduje zastosowanie zarówno w życiu codziennym, jak i w pracy. To bardzo wszechstronne narzędzie, które może służyć jako asystent, kreatywny pomocnik czy pomoc naukowa. Oto kilka przykładów zastosowania ChatGPT.

W życiu codziennym:

• wsparcie w wyszukiwaniu informacji – ChatGPT bardzo sprawnie i szybko przeszukuje zasoby internetu w wielu językach;
• tłumaczenia na wiele różnych języków nawet skomplikowanych czy technicznych tekstów: ChatGPT bardzo dobrze radzi sobie z tłumaczeniem, wystarczy wkleić do niego tekst w jednym języku i poprosić o przetłumaczenie na inny;
• pomoc w pisaniu e-maili, powiadomień, życzeń, ogłoszeń;
• tworzenie list zakupów lub planów dnia;
• propozycje przepisów kulinarnych;
• wsparcie w nauce (np. wyjaśnianie pojęć, tworzenie fiszek);
• pomysły na prezenty, dekoracje, zabawy z dziećmi.

 W pracy:

• tworzenie przeróżnych treści (np. opisy towarów, wpisy do mediów społecznościowych, ChatGPT może też pomóc stworzyć scenariusz, storyboard, napisy do wideo czy nawet zaproponować narrację do filmu, a także edytować tekst do voice-overu lub wygenerować skrypt dla lektora);
• pomoc w pisaniu CV i listów motywacyjnych;
• analiza danych (wersja płatna);
• tworzenie raportów, podsumowań, notatek.

Jakie są wady i ograniczenia ChatGPT

ChatGPT oczywiście nie jest narzędziem idealnym:

• może podawać nieaktualne lub nieprawdziwe informacje – nie odróżnia prawdy od nieprawdy;
• może nie zrozumieć kontekstu;
• zdarza się, że się zapętla, powtarzając błędne odpowiedzi;
• na pewno nie zastępuje specjalistycznej wiedzy, a podawane przez niego informacje zawsze wymagają sprawdzenia.

Alternatywy dla ChatGPT

ChatGPT jest bardzo popularny, ale nie jest jedyny. Jest sporo konkurencyjnych narzędzi, które, także w darmowych wersjach, często działają sprawniej od niego. A oto kilka wartych uwagi narzędzi AI alternatywnych w stosunku do ChatGPT:

• Google Gemini (dawniej Bard);
• Microsoft Copilot (zintegrowany z wyszukiwarką Bing i pakietem Office);
• Claude firmy Anthropic;
• Perplexity AI;
• Vertex;
• You.com.