Czy mikrofala jest szkodliwa? Jedzenie z mikrofalówki a zdrowie

Jak działa kuchenka mikrofalowa?

Aby móc rzetelnie odpowiedzieć na zadane w tytule pytanie, musimy zacząć od przyjrzenia się mechanizmowi działania mikrofalówki. W końcu to on jest źródłem wszystkich pytań dotyczących antyzdrowotnych właściwości tego urządzenia.

Wewnątrz kuchenki mikrofalowej znajduje się nazywany megatronem element, który generuje fale elektromagnetyczne oddziałujące na obecne w jedzeniu cząsteczki wody. Są one dipolami, co oznacza, że mają dwa ładunki cząsteczkowe – dodatni i ujemny. Fale wytwarzane przez megatron powodują, że te maleńkie kropelki wody zaczynają się obracać i drgać z bardzo dużą częstotliwością – aż 2,45 mld na sekundę! Ich gwałtowny ruch generuje tarcie, ono zaś zamienia się w ciepło, które podgrzewa jedzenie od wewnątrz. (Jeśli chcesz się dowiedzieć czegoś więcej na ten temat, przeczytaj nasz poradnik Jak działa mikrofalówka? Gotowanie w mikrofali).

Czy fale elektromagnetyczne wykorzystywane w mikrofali to rodzaj promieniowania? Tak, jednak jest to forma nieszkodliwego promieniowania niejonizującego. Jego przeciwieństwem jest promieniowanie jonizujące, takie jak promieniowanie rentgenowskie czy gamma, które rzeczywiście ma wystarczającą energię, by odrywać elektrony od atomów i uszkadzać DNA komórek. Energia fal elektromagnetycznych jest zbyt niska, aby móc doprowadzić do takich zmian.

Co więcej, nowoczesne kuchenki są projektowane z jeszcze większą dbałością o bezpieczeństwo użytkowników niż starsze modele. Są wyposażane w metalową komorę i pokryte siatką drzwiczki, które skutecznie odbijają i zatrzymują mikrofale w środku urządzenia, ograniczając do minimum możliwość ich przenikania do otoczenia. 

Czy mikrofala zabija witaminy? Odpowiedź na to pytanie może cię zaskoczyć

Obok pytania o wpływ bezpośredniego oddziaływania mikrofal na zdrowie człowieka pojawia się również inne, a mianowicie o to, czy jedzenie z mikrofali jest zdrowe. Pewnie zdarzało ci się więc słyszeć opinie, że urządzenie całkowicie niszczy wartości odżywcze podgrzewanych potraw.

Z całą pewnością można jednak powiedzieć, że jest to nieprawda. Co więcej, wpływ mikrofal na witaminy i minerały zawarte w jedzeniu jest… mniejszy niż w przypadku tradycyjnych metod obróbki cieplnej, jak gotowanie, smażenie i pieczenie. Szkodliwy wpływ na składniki odżywcze ma bowiem przede wszystkim właśnie czas obróbki, temperatura oraz ilość użytej do niej wody, a nie fale elektromagnetyczne. Czy to oznacza, że zastosowanie mikrofalówki może być nawet lepszym rozwiązaniem? Jak najbardziej!

Czy stara mikrofala jest szkodliwa, czyli czego unikać podczas korzystania z mikrofalówki

Wiesz już, że korzystanie z mikrofalówki (a także piekarnika z funkcją mikrofalówki) jak najbardziej może być bezpieczne. Aby jednak mieć co do tego absolutną pewność, warto przestrzegać kilku zasad, które mają za zadanie chronić nie tylko ciebie, ale też samo urządzenie! Do największych grzechów użytkowników mikrofalówki należą:

• korzystanie z nieodpowiednich naczyń czy produktów w nieprzystosowanych do podgrzewania w mikrofali oryginalnych opakowaniach – to najczęstszy błąd i prawdziwe zagrożenie. Zawsze więc pamiętaj, aby nie wkładać do urządzenia metalu (również talerzy ze złotą obwódką czy folii aluminiowej), co może spowodować iskrzenie, a w skrajnych przypadkach nawet pożar. Na cenzurowanym powinny się również znaleźć plastikowe pojemniki bez oznaczenia o przystosowaniu do podgrzewania w mikrofalówce – mowa tu zarówno o pojemnikach do żywności, jak i jednorazowych opakowaniach produktów garmażeryjnych. Unikaj również papieru śniadaniowego czy papierowych torebek – mogą one bowiem zawierać atrament lub kleje, które pod wpływem ciepła uwalniają toksyny, a przy tym łatwo się zapalić;
• nierównomierne podgrzewanie – zastanawiasz się, w jaki sposób nie do końca dobrze ogrzane jedzenie może być zagrażające? Poza tym, że może być zdecydowanie mniej smaczne, mogą się w nim (zwłaszcza w mięsie) znajdować bakterie, których nie zabije wysoka temperatura. Pamiętaj więc, aby za każdym razem zostawiać potrawę w mikrofalówce na 1, 2 minuty po zakończeniu programu, a podgrzewaną zupę przynajmniej raz zamieszać;
• uruchamianie pustej mikrofalówki – nigdy nie włączaj urządzenia, jeśli nie ma w nim niczego do podgrzania. Mikrofale potrzebują bowiem zawartej w produktach spożywczych wody do absorpcji energii. Gdy są w środku puste, energia odbija się od ścianek, co może doprowadzić do uszkodzenia magnetronu, a w efekcie – do zepsucia się kuchenki;
• zbyt długi czas i zbyt wysoka moc podgrzewania – takie działanie nie tylko wysuszy twój obiad na wiórek, ale też może doprowadzić do jego przypalenia, a nawet… zapłonu. Jeśli więc podgrzewasz jakieś produkty garmażeryjne, kieruj się informacjami na opakowaniu, a jeśli własnoręcznie przygotowane dania – zasugeruj się wskazówkami producenta. Dopiero w razie potrzeby wstaw jedzenie do mikrofali na kolejną chwilę;
• niewystarczająca dbałość o czystość urządzenia – brud to w mikrofalówce – podobnie zresztą jak w każdym innym urządzeniu – to idealne środowisko do rozwoju bakterii, pleśni i nieprzyjemnych zapachów. Co więcej, niesprzątnięte resztki jedzenia mogą się po prostu przypalić podczas kolejnego użycia. Regularnie czyść więc urządzenie za pomocą wody z octem albo płynem do mycia naczyń.

Odpowiedzmy sobie jeszcze na jedno pytanie: w przypadku starszych modeli mikrofalówek istnieje pewne ryzyko związane z uszkodzeniami mechanicznymi. Jeśli więc jesteś posiadaczem takiego urządzenia, zwracaj uwagę na stan uszczelek, które z czasem mogą pękać, a także na wszelkie wgniecenia czy szczeliny w obudowie. Takie usterki mogą spowodować wyciek promieniowania (skutkujący głównie oparzeniami lub zakłóceniami pracy rozruszników serca), dlatego jeśli zauważysz jakąś z nich, zrezygnuj z korzystania z tego urządzenia.

Zastanawiasz się, czy mikrofalówka może powodować choroby? Nie musisz się tym martwić

Według amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków zdecydowana większość problemów zdrowotnych związanych z korzystaniem z mikrofalówki dotyczy… poparzeń spowodowanych dotykaniem rozgrzanych naczyń czy jedzeniem gorących potraw, a nie samym promieniowaniem. Do uszczerbków na zdrowiu na skutek działania fal elektromagnetycznych dochodzi niezwykle rzadko, zazwyczaj na skutek nieprawidłowego serwisowania urządzenia. A jeszcze rzadziej zdarza się to w przypadku nowych modeli tych urządzeń.

A co z nowotworami? Amerykańskie Narodowe Instytuty Zdrowia, a także Amerykański Instutut Onkologii są zgodne: nie ma absolutnie żadnych dowodów na istnienie zależności między korzystaniem z mikrofalówki a rozwojem jakiegokolwiek typu raka.

Czy podgrzewanie w mikrofali jest zdrowe? Jak najbardziej! Co więcej, prawidłowo użytkowana mikrofala jest jednym z najskuteczniejszych sposobów na szybkie przygotowanie posiłku z zachowaniem większej ilości cennych składników! A jeśli dopiero rozważasz zakup kuchenki mikrofalowej, sprawdź nasze propozycje zawarte w rankingu mikrofalówek.