Matryca VA czy IPS? To jedno z podstawowych pytań, z którymi musisz się zmierzyć, kiedy kupujesz nowy telewizor czy monitor. Decyzja może się wydawać trudna – mówimy tu przecież o dość tajemniczo brzmiących szczegółach technicznych. Dowiedz się, czym są matryca VA i matryca IPS, i sprawdź, która z nich będzie dla ciebie lepszym wyborem.
IPS czy VA? Którą z technologii wybrać?
Należy zacząć od tego, że obydwa typy matryc omawiane w tym poradniku są zbudowane z wykorzystaniem technologii LCD i TFT. Oznacza to, że zarówno matryca VA, jak i matryca IPS wykorzystują do wyświetlania obrazu ciekłe kryształy sterowane tranzystorem polowym. O włączeniu lub wyłączeniu pojedynczego piksela decyduje orientacja kryształów, którą steruje napięcie. Podstawowa różnica między matrycami VA i IPS polega na sposobie, w jaki są ułożone kryształy i w jaki reagują na podanie napięcia. Techniczne detale konstrukcyjne nie pozostają bez wpływu na obraz wyświetlany przez matryce wykonane w różnych technologiach. Ale po kolei.
Podczas porównywania matryc musimy wziąć pod uwagę kilka czynników:
· odwzorowanie barw – parametr, który mówi o tym, jak wiele kolorów jest w stanie wyświetlić ekran i czy zobaczymy na nim dokładnie to, co chciał nam przekazać twórca oglądanej treści;
· współczynnik kontrastu – obrazuje różnicę pomiędzy najjaśniejszym a najciemniejszym obrazem, jaki jest w stanie wyświetlić matryca. Im większy, tym więcej detali obrazu zobaczymy;
· czas reakcji – określa, jak szybko pojedynczy piksel tworzący obraz jest w stanie zmienić swój stan. Im krótszy czas reakcji, tym płynniej i ostrzej ekran wyświetla obiekty w ruchu.
Matryca VA – wysoki kontrast i głęboka czerń
Panele wykonane w technologii VA (vertical alignment) odznaczają się wysokim współczynnikiem kontrastu, a co za tym idzie, bardzo dobrym odwzorowaniem czerni. Odwzorowanie kolorów jest w nich lepsze niż w matrycach TN starszego typu, ale nieco gorsze od tego, którym mogą się pochwalić matryce IPS. Cechuje je też nieco dłuższy czas reakcji niż w ekranach wyposażonych w matryce IPS.
Co za tym idzie, telewizor wyposażony w panel VA zadowoli tych, którzy szukają wyjątkowo żywego obrazu z bardzo głęboką czernią i szerokim zakresem tonalnym. Duży kontrast matrycy ma przewagę na przykład podczas oglądania najwyższej jakości ujęć przyrodniczych. Jeśli jednak szukasz telewizora, który posłuży głównie do oglądania rozgrywek sportowych, może się okazać, że lepszym wyborem będzie ten wyposażony w matrycę IPS. Dzięki szybszemu czasowi reakcji za szybko poruszającymi się obiektami nie będą powstawały smugi.
Matryca IPS – świetne odwzorowanie barw i szybka reakcja
Panele IPS (in-plane switching) charakteryzują się przede wszystkim najlepszym odwzorowaniem barw. Z tego powodu ten typ matryc wykorzystuje się na przykład w profesjonalnych monitorach dla fotografów czy grafików. Z kolei telewizory z matrycą IPS świetnie sprawdzą się podczas oglądania materiałów o dużej dynamice. Jesteś fanem piłki nożnej i zamierzasz oglądać relacje z meczów? Grasz na konsoli i szukasz idealnej płynności obrazu? Telewizor z matrycą IPS to sprzęt dla ciebie.
Kąty widzenia sięgające 178° w pionie i poziomie sprawiają, że nie ma znaczenia, czy patrzysz na telewizor z matrycą IPS z kanapy na wprost niego, czy z krzesła przy stole w rogu pokoju. Obraz zawsze będzie mieć dobrą jakość. Kolory nie stracą nasycenia, a czerń nie wyblaknie, niezależnie od kąta, pod którym patrzysz na ekran.
Tym, czego matryce IPS mogą nieco pozazdrościć matrycom VA, jest współczynnik kontrastu, a co za tym idzie, głębokość czerni. Warto jednak pamiętać, że mimo wszystko to matryce IPS lepiej odwzorowują barwy. Matryce IPS pokażą więc ogólnie więcej rzeczywistych barw, za to panel VA przeniesie większą rozpiętość tonalną obrazu, z gładszymi przejściami pomiędzy tonami.
Inne rodzaje matryc w telewizorach
Dwie opisane powyżej technologie mogą być użyte w produkcji matryc podświetlanych zarówno świetlówkami, jak i diodami LED. Czym innym jest bowiem technologiczny proces produkcji matrycy, który ma wpływ na jej osiągi, a czym innym sposób jej podświetlenia.
Na rynku znajdziemy również telewizory i monitory komputerowe z matrycami TN. Ich odwzorowanie kolorów, kontrast i kąty widzenia są słabsze niż w przypadku paneli IPS czy VA, jednak warto pamiętać, że notują najwyższe osiągi w kwestii czasu reakcji. Mimo wszystko są to więc matryce często wybierane przez graczy, którzy mają wysokie wymagania w stosunku do ostrości wyświetlania dynamicznie zmieniającego się obrazu.
Pozostają jeszcze inne technologie produkcji matryc wykorzystywane na przykład w telewizorach OLED. To już jednak zupełnie inny typ paneli. Więcej o nich przeczytasz w naszym innym artykule: Czym różni się telewizor LED od QLED.
Słowo na koniec
Wybór pomiędzy różnymi typami matryc wydaje się dość skomplikowany. Pamiętaj jednak, że opisane różnice nie są jedynymi wyznacznikami jakości obrazu wyświetlanego przez twój telewizor czy monitor.
Wiele z opisanych tu różnic jest dość trudnych do wyłapania, kiedy nie mamy do dyspozycji dwóch telewizorów stojących obok siebie. Może się więc okazać, że węższe kąty widzenia matrycy VA czy słabszy kontrast paneli IPS nie będzie ci przeszkadzał, bo zwyczajnie nie zwrócisz na niego uwagi. Przynajmniej do momentu, w którym nie będziesz mieć żadnego materiału porównawczego.
Traktuj więc powyższe informacje jak rady i wskazówki, a nie sztywne wytyczne. Ich zadaniem jest pomóc ci w odnalezieniu się w terminologii stosowanej w świecie telewizorów i monitorów. Dalsza walka o piękny obraz pozostaje więc w twoich rękach.