Nóż santoku – do czego służy i jak go używać?

Nóż prosto z Japonii

Nóż Santoku wywodzi się z Japonii. I chociaż kraj Kwitnącej Wiśni najczęściej kojarzy się po prostu z sushi, to kluczowe w jego kuchni są samo podejście do składników, a także precyzja ich krojenia czy szatkowania. Nie bez powodu japońskie noże zyskały uznanie szefów kuchni na całym świecie. Tradycyjne samurajskie miecze słynące z niesamowitej ostrości przyczyniły się do rozwoju techniki i umiejętności wytwarzania wyjątkowych ostrzy w tym azjatyckim kraju.

Nazwa tego noża oczywiście nie jest przypadkowa. „Santoku” po japońsku oznacza „trzy cnoty”, co można odnieść do głównych grup produktów, z którymi charakterystyczne ostrze doskonale da sobie radę – mięsa, ryb i warzyw. Roztarcie czosnku czy drobne posiekanie ziół to również proste zadanie dla szerokiego ostrza, którym skutecznie zbierzesz składniki z deski i przeniesiesz do garnka czy miski. Imponująco ostre, wykonane z wytrzymałych materiałów pozwala przyspieszyć przygotowywanie potraw i sprawne pokrojenie różnego rodzaju mięs czy warzyw. Z filetowaniem ryb poradzi sobie równie sprawnie. Można więc śmiało stwierdzić, że Santoku ma uniwersalne ostrze.

A skoro o ostrzu mowa – jego długość może być różna i waha się od 14 do 18 cm. Charakterystyczny wygląd, łączący zalety tasaka (za sprawą prosto ściętej krawędzi tnącej) i ostro zakończonego noża szefa kuchni odpowiada za możliwość szerokiego zastosowania noża. Krótsze ostrze doskonale sprawdzi się podczas krojenia warzyw i owoców, więc miłośnikom kuchni roślinnej zapewne łatwiej będzie korzystać z mniejszego noża. Natomiast osoby, które często kroją mięso, powinny wziąć pod uwagę zakup dłuższego ostrza. Ponieważ wybór jest duży, każdy może dopasować ten parametr tak, aby jak najsprawniej rozdrabniać składniki. Opcja wyboru długości ostrza, a zatem wielkości noża ma też znaczenie w kontekście wzrostu kucharza. Niższym osobom na pewno łatwiej będzie posługiwać się tym nieco mniejszym.

Na co jeszcze zwrócić uwagę, wybierając nóż?

Wiesz już, jak ważna jest długość ostrza, ale na jakie inne elementy warto zwrócić uwagę przy wyborze japońskiego noża ze stali, aby posługiwanie się nim było jak najbardziej wygodne i efektywne?

Rękojeść – to w dużej mierze od niej zależy, jak pewnie nóż leży w ręku i jak sprawnie można się nim posługiwać. Te japońskie noże mogą mieć rękojeści wykonane zarówno ze stali – wtedy płynnie przechodzą w ostrze, jak i z innego materiału, np. drewna czy tworzywa sztucznego. Warto sprawdzić, które najbardziej ci odpowiada i pozwoli błyskawicznie rozdrobnić składniki na obiad. Jeśli ważny jest dla ciebie również wygląd akcesoriów kuchennych, to ten detal także może pomóc w podjęciu decyzji.

Czym jeszcze może się wyróżniać ten tradycyjny nóż japoński? Często można się spotkać z nazwą Santoku granton. Te noże mają na ostrzu charakterystyczne żłobienia, które zapobiegają przyklejaniu się do klingi krojonych składników i pozwalają im się swobodnie zsuwać. Proste, a jakie przydatne rozwiązanie!

Na koniec został jeszcze jeden element, który często ma decydujący wpływ na zakup noża. Chodzi o cenę, która w przypadku noży waha się od kilkudziesięciu złotych do kilku tysięcy. Ma na nią m.in. wpływ zarówno materiał, z którego wykonane jest ostrze, jak i technika jego wykonania. Czy warto inwestować w bardzo drogi nóż, który ma być używany podczas domowego gotowania? Na to pytanie każdy musi odpowiedzieć sobie sam.

Nóż Santoku – podsumowanie

Jeśli chcesz uzupełnić swoje kuchenne przybory o ostry, wygodny w użytkowaniu, skuteczny i uniwersalny nóż, to zdecydowanym faworytem jest właśnie Santoku. Szybko docenisz to doskonałe ostrze, które będzie ci służyć przez wiele lat. Żeby nóż był zdatny do użytku naprawdę długo, trzeba o niego odpowiednio dbać i myć wyłącznie ręcznie. Przed zakupem zastanów się nad długością ostrza i rodzajem rękojeści. Łatwość posługiwania się nożem ma bowiem bardzo duże znaczenie.